11 mei 2016 om 15:35 uur
Frits Irrgang schreef een boek over honderdvijftig jaar rubber- en kunststofindustrie van 1820 tot 1970 en in het bijzonder ook de militaire toepassingen ervan. Van nylonkous naar opblaastank.
Irrgang werkte zijn hele leven in de kunststofindustrie en bij de overheid als kunststofexpert. Hij ging na zijn pensionering , zeventien jaar geleden, als vrijwilliger werken in de bibliotheek van de Koninklijke Militaire Academie (KMA) in Breda. 'Het militaire gebruik van kunststof en rubber was van invloed op het verloop van de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. In de KMA-bibliotheek kreeg ik de kans onderzoek te doen naar de geschiedenis van kunststof en rubber. En ik kon daarvoor gebruikmaken van de grote hoeveelheden daar aanwezige technische literatuur. De KMA heeft de oplage van enkele honderden exemplaren betaald, ook wel een beetje als dank voor mijn jarenlange vrijwilligersarbeid.'
Generaal Rommel
Volgens Irrgang is het velen niet bekend dat de eerste rubber- en kunststofproducten werden gemaakt al in het midden van de negentiende eeuw. Vanaf 1840 werden door nijvere uitvinders ‘nieuwe materialen' ontwikkeld zoals gevulcaniseerd rubber en kunststof celluloid. 'Rubber had de volkomen nieuwe eigenschap van ‘vervormen-waarna-terugveren'. In de laatste wereldoorlog konden alleen Engelse vrachtwagen met speciale zandbanden in de Noord-Afrikaanse woestijn rijden. De Duitse vrachtauto's liepen er vast in het zand, tot frustratie van de Duitse generaal Rommel destijds', aldus Irrgang.
Een ander sprekend voorbeeld is het gebruik van polyamide 6.6, beter bekend als Nylon. Het materiaal werd gebruikt voor garens met grote sterkte en de eerste spectaculaire toepassing was die van dameskousen die dus nylons werden genoemd. Maar toen de VS zich ook in WO II stortten, kregen de Amerikaanse kousenfabrieken geen materiaal meer want alle nylon ging rechtstreeks naar de fabrieken voor het leger. Die maakten er vooral parachutes, tenten, autobanden en trekkabels van.
Opblaastanks
Vanaf natuurrubberen Maya-beeldjes uit de 11e eeuw via het bakeliet van de Belg Baekelan, kunstgebitten van hard rubber, bois-durci van runderbloed en de ‘officiële' start van de kunststoftechnologie in 1862 door het materiaal parkesine beschrijft Irrgang biljartballen die explosies veroorzaakten, opblaastanks die de vijand bedotten, perspex voor Spifire-cockpits en de opkomst van radar dankzij polyetheen. Het boek stopt om en nabij 1970. 'Daar is geen speciale reden voor, behalve dan dat na die periode de kunststoffen zo wijdverbreid voorkwamen dat iedere lezer toch wel met de toepassingen ervan bekend verondersteld mag worden. De dingen die de mensen niet weten, zijn van voor die tijd. En die staan in het boek.'
Nederlandse industrie
Het boek besluit met een bijlage waarin de Nederlandse rubberindustrie vanaf 1837 is beschreven, zoals de Haarlemse ‘Geoctrooieerde fabriek van veerkrachtige gom' die uiteindelijk de firma Gebr. Merens voortbracht. Daarmee zou deze firma het oudste rubberbedrijf van Nederland zijn.
Een tweede bijlage beschrijft de Nederlandse kunststofindustrie, waarvan de kammenfabriek Ten Dam / Manschot (1871) in het Achterhoekse Aalten als eerste wordt genoemd.
Het boek telt 136 pagina's en is rijk geïllustreerd.
Het is te koop bij de expositieruimte van de KMA in Breda en kost 5,00 euro.
Het kan ook worden toegezonden voor 7,50 euro.
Meer informatie: www.kasteelvanbreda.nl
Techvertorial
Via Twitter volgen wij ...
29-01-2014 12:42 AutomobielManagement 20 elektrische BYD's worden taxi in Londen: De komende weken zullen… http://t.co/AxN9Pw3hBN
29-01-2014 12:42 AutomobielManagement Recordwinst voor Ford is niet dankzij Europa: Ford Motor Company heeft… http://t.co/ik3dZB0w5X
29-01-2014 10:22 Schuttevaer.nl: Binnenvaartpools nog geen redding: ‘Een binnenvaartpool activeren zonder de… http://t.co/jw7g06mJcf
29-01-2014 10:22 Schuttevaer.nl: Zeevrachtenmarkt: Record-inkomsten aframaxen: Nadat de huren voor de… http://t.co/8LG8bzgcVC
29-01-2014 05:26 Britse overheid wil overstappen op open bestandsformaten http://t.co/e7Tb7BNnbG
29-01-2014 05:25 http://t.co/P3Yka1B0ej
29-01-2014 05:23 Britse overheid wil overstappen op open bestandsformaten http://t.co/A0VP6r6oGY http://t.co/jem7XNBCrN
29-01-2014 05:20 [Tweakers] Britse overheid wil overstappen op open bestandsformaten http://t.co/i85RKhpqxQ #news #nieuws #tech
29-01-2014 05:20 http://t.co/fyVtu5ZGpI: Britse overheid wil overstappen op open bestandsformaten http://t.co/ujcYNBx9IE #Celestine
29-01-2014 05:20 Britse overheid wil overstappen op open bestandsformaten: De Britse overheid wil om geld te besparen overstappen... http://t.co/SmojmjpG2l
29-01-2014 05:20 RT @SKWshop: Duurzaam kunststof park- en buitenmeubilair. Milieuvriendelijk en onderhoudsarm. http://t.co/wVpmemAbLZ #architect #hovenier #…
29-01-2014 05:20 Britse overheid wil overstappen op open bestandsformaten #ICT #IT http://t.co/xo8Ni6Aq0d http://t.co/txlfz44RiX
29-01-2014 05:16 Britse overheid wil overstappen op open bestandsformaten: De Britse overheid wil om geld te... http://t.co/MnocqsTwIL #Tech #NL_Tech
29-01-2014 05:16 Britse overheid wil overstappen op open bestandsformaten http://t.co/WuPqMod4VF
29-01-2014 05:15 Britse overheid wil overstappen op open bestandsformaten: De Britse overheid wil om geld te besparen overstapp... http://t.co/J9oy3wigfK
29-01-2014 05:15 RT @ChanceSeitz: Went to fitness for $10 last night, place is a shit hole only people who go there are 16 year old girls and tweakers hahah…
29-01-2014 05:14 Went to fitness for $10 last night, place is a shit hole only people who go there are 16 year old girls and tweakers hahahaha
29-01-2014 05:12 Tweakers are out in full force this morning
29-01-2014 05:11 Rechter haalt streep door openstelling analoge kabel - Zal Ziggo & UPC blij mee zijn! http://t.co/aHDSayXHfR via @tweakers
29-01-2014 05:10 @Glasvezelgids @tweakers @GlasvezelNieuws @GlasInfo Continuïteit dienstverlening #Glashelder niet in gevaar http://t.co/VNLUsxQnMn
29-01-2014 05:01 EngineersOnline.nl: Virtuele Memo is beursgadget op WOTS: Trouwe bezoekers van de beurzen… http://t.co/rynQVxkNg0
29-01-2014 05:01 RT @DeKonstruktie: Ook de bergermeer in Alkmaar maken wij mooier. Kunststof voordeur met politiekeur merk beslag en gefigureerd glas.
29-01-2014 04:59 Hitting licks on tweakers in alleys
29-01-2014 04:58 RT @glasopurk: Er komt geen concurrentie op de kabel. Daarom is glasvezel hard nodig voor meer concurrentie in aanbod op Urk. http://t.co/4…
29-01-2014 04:57 RT @HIGH_TIMES_Mag: #Pot smokers vs. #meth tweakers...we're so much cooler: http://t.co/aCW7DCZfT7
29-01-2014 04:55 Mooi artikel over NEDCAM in Kunststof Magazine http://t.co/9lAcHku9Ek
29-01-2014 04:49 UPC neemt Ziggo over: wat verandert er? http://t.co/mX562JYx7X #tweakers
29-01-2014 04:48 'Google bereid tot verdere concessies aan Europa ' #ICT #IT http://t.co/xo8Ni6Aq0d http://t.co/34kMckszMV
29-01-2014 04:46 #kunststof #kozijn geplaatst in verband met #inbraakschade. Ook interesse in #kunststof #kozijnen? Of heeft u... http://t.co/IoE8tZOj5y
29-01-2014 04:46 #jb_nieuws Start-up brengt kleine en goedkope kabeltester voor smartphones uit http://t.co/aRHsSmjZJc
29-01-2014 04:45 Kunststof blokjes tegen houtrot van kozijnen (Nieuws): Als een steenachtige raamdorpel tegen de onderzijde van... http://t.co/MN2U82QGj0
29-01-2014 04:45 Dat is 1/70ste van de wereldbevolking.. - World of Warcraft heeft 100 miljoen accounts http://t.co/HiSwwJOGtL
29-01-2014 04:41 RT @HIGH_TIMES_Mag: #Pot smokers vs. #meth tweakers...we're so much cooler: http://t.co/aCW7DCZfT7
29-01-2014 04:41 Start-up brengt kleine en goedkope kabeltester voor smartphones uit http://t.co/TXrcnNcx5r
29-01-2014 04:40 Nieuws Update | World of Warcraft heeft 100 miljoen accounts http://t.co/PiX3gp9fc6
29-01-2014 04:38 #Bedrijfsreportage over #Nedcam in #Kunststof Magazine http://t.co/MOfzgSNma6
29-01-2014 04:36 Schuttevaer.nl: Aanvaring bij Lelystad: Een beunschip en een tanker zijn dinsdag 28 januari… http://t.co/EQTSnMX8GA
29-01-2014 04:36 Schuttevaer.nl: Verladers tevreden over binnenvaart: Verladers zijn tevreden over de wijze… http://t.co/JcfjqlzWuq
29-01-2014 04:36 Schuttevaer.nl: 1000 man weg bij Wärtsilä: Motorenbouwer Wärtsilä schrapt 1000… http://t.co/1ljbtDZwoR
29-01-2014 04:36 Schuttevaer.nl: Kleine brand met grote gevolgen: Een olielekkage en brand in de… http://t.co/ExTKwIHbZj